Het is voor overheden nog een hele uitdaging om de nieuwe Wet natuurbescherming straks uit te voeren. De Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF) kan daar een ondersteunde rol in spelen. De NDFF is de databank waarin waarnemingen van planten- en diersoorten in Nederland worden opgeslagen en gevalideerd. De databank is bedoeld om een botsing tussen economie en ecologie te minimaliseren.
De NDFF en overheden
Van oudsher verzamelen natuurorganisaties, advies- en onderzoeksbureaus, vrijwilligersinstanties en overheden waarnemingen van flora en fauna in Nederland. Deze waarnemingen werden onderling echter weinig uitgewisseld. Om daar verandering in te brengen, heeft de Gegevensautoriteit Natuur (GaN, opgericht in 2009) in samenwerking met Stadsgewest Haaglanden (9 gemeenten) de NDFF ontwikkeld, waarin zoveel mogelijk flora- en faunagegevens zijn gebundeld en beschikbaar gemaakt (achter een beveiligde login). De GaN is per 1 januari 2014 opgeheven, maar de NDFF is blijven bestaan dankzij een consortium van het Interprovinciaal Overleg (IPO), de departementen van Economische Zaken (EZ), Infrastructuur en Milieu (I&M), Rijkswaterstaat (RWS) en terreinbeherende organisaties Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en de LandschappenNL. Op dit moment staat de teller van het aantal opgeslagen en gevalideerde waarnemingen van de NDFF op maar liefst 95 miljoen!
Inmiddels hebben alle provincies, waterschappen en provinciale Landschappen zich aangesloten bij de NDFF en een kwart van alle Nederlandse gemeenten. Ook zijn er een aantal grote bedrijven die met natuurgegevens werken aangesloten, zoals de GasUnie, ProRail en TenneT.
Gemeente Den Haag is een van de gebruikers van het eerste uur. De gemeente werkt aan een “netwerk groen”, verbindingen van groengebieden in de stad zowel met elkaar als met het buitengebied. Hierbij wordt dankbaar gebruik gemaakt van de Nationale Databank Flora en Fauna.
‘Digitalisering helpt enorm bij mijn werk. Ik heb niet overal ogen, maar met de NDFF kan ik ook gebruik maken van de ogen van anderen.’
(Esther Vogelaar, stadsecoloog van gemeente Den Haag)
(bron: BIJ12, Artikel Nationale Databank Flora en Fauna: Een vaste plek voor natuurgegevens)
Hoe helpt de NDFF gemeenten met de uitvoering van de nieuwe Wet natuurbescherming?
De nieuwe Wet Natuurbescherming voegt drie bestaande natuurwetten samen, namelijk: de Flora- en faunawet, de Natuurbeschermingswet 1998 en de Boswet. Bij activiteiten die omgevingsvergunningplichtig zijn, moet gekeken worden of de aanvraag van een vergunning in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998 of een ontheffing in het kader van de Flora- en faunawet nodig is. De NDFF kan op meerdere manieren helpen bij de uitvoering van de nieuwe Wet natuurbescherming.
De NDFF kan het stilleggen van projecten voorkomen
Helaas komt het nog steeds voor dat (miljoenen)projecten moeten worden stilgelegd door de onverwachte aanwezigheid van beschermde soorten in een plangebied. Door aan het begin van een project de NDFF te raadplegen, kan een goede inschatting worden gemaakt van de beschikbare informatie over het voorkomen van beschermde plant- en diersoorten in een plangebied en kan tijdig een natuuronderzoek worden verricht. De data uit de NDFF kan het stagneren van een project uiteindelijk dus voorkomen, als de databank in een vroeg stadium wordt geraadpleegd en aanvullend onderzoek op de juiste wijze wordt uitgevoerd.
De NDFF werkt kostenbesparend
Gemeenten krijgen onder andere te maken met de natuurwetgeving bij ruimtelijke ontwikkelingen en inrichtingen, bij het beheer en onderhoud van groen, en bij het laten plaatsvinden van buitenevenementen. Tel je alles bij elkaar op, dan zijn er op gemeentelijke schaal diverse activiteiten te noemen waarbij de natuurwetgeving van toepassing is. Het is hierbij waardevol om te weten welke (beschermde) soorten aanwezig zijn binnen de gemeentegrenzen (op quickscan-niveau of daadwerkelijk aanwezig). Het laten uitvoeren van dergelijk natuuronderzoek heeft wel een prijskaartje. Een abonnement op of eenmalige levering uit de NDFF kan uitkomst bieden als goedkoper alternatief. Met de NDFF kan een gemeente bijvoorbeeld de gevalideerde waarnemingen van broedvogels van Sovon inzien. Dat maakt dat een adviesbureau op een veel efficiëntere manier aanvullend veldonderzoek kan verrichten: ze weten immers al welke waarnemingen er eerder gedaan zijn. Met de informatie uit de uitgebreide databank worden soorten minder snel over het hoofd gezien. De NDFF is uiteindelijk geen vervanging voor het doen van veldbezoeken, maar levert wel een tijds- en kwaliteitswinst op en dat bespaart kosten.
De NDFF helpt bij handhaving
De NDFF helpt gemeentelijke handhavers die een inschatting moeten maken of de wet goed wordt nageleefd en of (beschermde) soorten niet in het geding zijn bij de uitvoering van een project. Handhavers kunnen onder andere de NDFF raadplegen en een goed beeld krijgen van de waarnemingen die bekend zijn in het betreffende plangebied.
Voor elk wat wils
Voor de meeste gemeenten biedt een abonnement op de NDFF uitkomst. Ze krijgen daarmee direct toegang tot alle waarnemingen, gemeente breed of landelijk. Voor gemeenten die maar een aantal keer per jaar gebruik willen maken van de gegevens van NDFF is er de goedkopere variant: eenmalige gebied-specifieke informatie over planten- en diersoorten. Tot slot is er de snelle en gebruiksvriendelijke applicatie Quickscanhulp.nl voor het verkrijgen van informatie specifiek over beschermde soorten in en rondom een plangebied.
NDFF – Waarnemingen van de zandhagedis in de afgelopen 5 jaar.
NDFF – Waarnemingen vaatplanten in Flevoland van dit jaar, met per kilometerhok de onderzoeksvolledigheid inzichtelijk gemaakt.
Quickscanhulp.nl – Snel en eenvoudig overzicht van waargenomen beschermde soorten in en rondom een plangebied.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel, neem dan contact op met de NDFF.
E-mailadres: helpdesk@natuurloket.nl
Tel.: 0800 2356333
